اگرچه بررسي سوابق پزشکي و شرح حال بيمار و انجام معاينات فيزيکي به عنوان اولين گام در تشخيص پزشکي مشکلات زانو به شمار مي‌رود، اما قابليت ديدن دقيق بافت‌هاي داخل بدن هم مي‌تواند ابزار قدرتمندي در جهت تشخيص قطعي اين مشکلات باشد. اولتراسوند يک تکنيک تصويربرداري است که نه تنها يک ابزار تشخيصي قوي براي پزشکان متخصص محسوب مي‌شود، بلکه مي‌توان به منظور درمان طيف وسيعي از بيماري‌ها و عوارض زانو هم از آن استفاده کرد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#74b2e9″]
دکتر سعيدي و همکاران ايشان از فناوري اولتراسوند براي تشخيص و درمان انواع مختلفي از بيماري‌هاي زانو بهره مي‌گيرند. اولتراسوند يک روش تشخيصي و درماني ايمن، سريع و راحت است که از کارآيي بالايي در تشخيص و درمان درد زانو برخوردار است.
براي اطمينان از اينکه اولتراسوند مي‌تواند روش مناسبي براي تشخيص يا درمان عارضه شما باشد و نيز جهت کسب اطلاعات بيشتر در مورد اين روش درماني و کاربردهاي آن مي‌توانيد از طريق شماره 02166533245 با همکاران ما تماس حاصل فرماييد و يک وقت ملاقات با متخصصين ما تعيين کنيد.
[/alert]
فهرست مطالب
روش اولتراسوند چگونه عمل می‌کند؟
در روش اولتراسوند درمانی یک سری امواج صوتی تولید شده و به داخل بدن فرستاده می‌شود و بازتاب این امواج توسط ساختارهای زیر پوست به وسیله دستگاه ضبط می‌شود و یک تصویر قابل مشاهده از این ساختارها خلق می‌کند. قابلیت ثبت و اندازه‌گیری امواج متفاوت منعکس شده از بافت‌های مختلف داخل بدن باعث ایجاد یک تصویر سایه روشن از هر بافت می‌شود. این فناوری از دقت بالایی در مشاهده نقاط محل تماس بافت‌های جامد با فضاهای پُر از مایع دارد. در واقع اصول این روش مشابه با فناوری سونار (SONAR) در کشتی‌ها و قایق‌ها است که از آن برای مشاهده کف اقیانوس‌ها استفاده می‌شود.
از اولتراسوند به چه منظور استفاده می‌شود؟
فناوری اولتراسوند فقط یک ابزار تشخیصی نیست، بلکه از آن می‌توان برای غربال و طبقه‌بندی بیماری‌ها و کمک به درمان مشکلات و عوارض زانو هم استفاده کرد.
کاربرد اولتراسوند برای تشخیص و غربال بیماری‌ها
از فناوری اولتراسوند الزاماً برای بررسی ساختارهای خارجی زانو استفاده می‌شود. اولتراسوند یک ابزار تشخیصی ارزشمند برای بررسی و تشخیص موارد زیر می‌باشد؛ بیماری‌های عضلانی، آسیب‌دیدگی تاندون‌ها و رباط‌ها (اعم از مزمن و حاد)، التهاب بورس‌های مفصلی، آسیب شناسی عروق پوپلیتئال، بررسی ورم خونی و توده‌هایی از قبیل کیست بیکر، طبقه‌بندی لیپوماتیکی یک توده مانند توده جامد یا توده کیستی، مجموعه عوارض بعد از عمل از قبیل آبسه و اِدم (تورم و آب آوردن زانو)، هدایت و شناسایی محل تزریق در عمل‌های بسته، آسپیراسیون یا بیوپسی، مقایسه و تعیین رابطه بین وضعیت آناتومیکی سالم و بیمار، بعضی از آسیب‌دیدگی‌ها و بیماری‌های استخوانی و بسیاری موارد دیگر.
کاربردهای درمانی اولتراسوند
پزشکان متخصص می‌توانند از تکنیک اولتراسوند برای هدایت سوزن‌های مورد استفاده در تزریق، به داخل بدن استفاده کنند. در مواردی که نیاز به تزریق یک دارو باشد، یافتن محل دقیق تزریق آن ممکن است به آسانی امکان‌پذیر نباشد. در این موارد از روش‌های هدایت مبتنی بر اولتراسوند به منظور شناسایی موقعیت دقیق التهاب، ورم یا خشکی در ناحیه زانو استفاده می‌شود.
همچنین از اولتراسوند می‌توان برای هدایت یک سوزن به درون حفره یا توده‌هایی که مایع داخل آن باید تخلیه شود (برای مثال کیست بیکر) و یا توده‌هایی که باید نمونه‌برداری بیوپسی از آنها انجام گیرد و ذره کوچکی از بافت آنها برای بررسی‌های آزمایشگاهی بیشتر برداشته شود، استفاده کرد.
علاوه بر این، فناوری اولتراسوند می‌تواند به عنوان یک روش درمانی هم مورد استفاده قرار گیرد. برای این منظور از اولتراسوند برای لرزش (ویبریشن) و تولید گرما و انرژی در ساختارهای داخلی مفصل زانو از جمله ماهیچه‌ها، لیگامنت‌ها، تاندون‌ها و استخوان‌ها استفاده می‌شود. هدف از این کار، کاهش درد زانو و تسریع در بهبودی آن است.
انتخاب تجهیزات و روش کار با اولتراسوند
برای بررسی ساختارهای سطحی در مفصل زانو باید حتماً از یک پروب دارای ریزولوشن بالا (7 تا 15 مگاهرتز) استفاده شود. روش اسکنینگ باید با دقت انتخاب شود تا از بروز آنیزوتروپی (و احتمال تشخیص اشتباه) جلوگیری شود. برای غلبه بر آنیزوتروپی در ساختارهای خطی از قبیل تاندون‌ها می‌توان از اختلاط یا ترکیب پرتوها استفاده کرد. همچنین در زمان بررسی رگ‌ها یا ساختارهای عروقی شکل، باید در انتخاب رنگ، توان و داپلر دقت کرد. در مواردی که می‌خواهید هر دو نوع ساختارهای سطحی و عمقی را با هم بررسی کنید، باید بتوانید فرکانس خروجی پروب (یا پروب‌ها) را تغییر داده و آن را در حالت مناسب تنظیم کنید.
آسیب شناسی
از اولتراسوند می‌توان برای تشخیص تعدادی از بیماری‌ها و ناهنجاري‌هاي ساختاري زانو استفاده کرد که مهم‌ترين آنها عبارتند از:
در حفره پشتی زانو
در حالی که بیمار به روی شکم بر روی تخت خوابیده است، زانو را کمی خم کنید و یک بالش کوچک برای ساپورت زیر قوزک پا بگذارید. حفره پشت زانو را به طور کامل بررسی کنید و وضعیت آناتومیکی اجزای مختلف آن شامل سرخرگ و سیاهرگ پوپلیتئال (از نظر باز بودن رگ، آنوریسم یا رگ‌برآمدگی، تورومبوز و غیره)، مفصل خلفی زانو، حفره پوپلیتئال میانی [بورس واقع در بین تاندون نیمه‌غشایی (سمی‌ممبرانو) و عضله گاستروکنمییوس (پشت ساق پا)]، کیست بیکر و غیره را به دقت ارزیابی نمایید. سعی کنید که بر اساس آناتومی زانوی سالم، هر گونه آسیب‌دیدگی احتمالی در این اجزاء را مشخص کنید.
در جلوی زانو
بیمار به پشت بر روی تخت می‌خوابد و زانو را با زاویه حدود 20 تا 30 درجه خم می‌کند. همچنین بیمار می‌تواند روی لب تخت بنشیند و پای خود را روی زانوی شخصی که سونوگرافی انجام می‌دهد، بگذارد. وضعیت آناتومی طبیعی قسمت جلوی زانو شامل: تاندون چهارسر (از نظر پارگی، کشیدگی و التهاب)، بورس بالای کشککی (از نظر التهاب ساده یا شدید، سفتی و التهاب غشای سینوویال، وجود جسم آزاد یا لوز بادی)، استخوان کشکک (از نظر تغییر حجم مثلاً فرسایش و ساییدگی، دو نیم شدن، شکستگی)، تاندون کشکک (از نظر پارگی، التهاب، آنتزوپاتی یا نقص در محل اتصال تاندون به استخوان)، بورس زیر کشککی (از نظر التهاب، پارگی، تغییر میزان چربی‌ها)، بورس‌های زیرین – میانی و پِس آنسرین (غازی) را به طور کامل بررسی کنید.
در ناحیه جانبی و میانی زانو
این قسمت‌ها را نیز می‌توانید همانند قسمت‌های بالا اسکن کنید. در این مرحله می‌توانید لیگامنت‌های میانی و جانبی و حاشیه‌های غضروف مینیسک را بررسی کنید. همچنین خطوط مفصلی (پارگی یا ضخیم شدن لیگامنت‌ها، کیست و بیرون‌زدگی روی مینیسک، آب آوردن زانو، تغییر در حجم استخوان‌ها) را می‌توانید به دقت تشخیص بدهید.
نتایج اولتراسوند چگونه تفسیر می‌شود؟
اولتراسوند معمولاً به وسیله یک تکنسین انجام می‌شود. این تکنسین در مرحله اول، کلیه اجزاء و ساختارهای داخلی زانو را بررسی می‌کند و احتمالاً چند مورد از ساختارهایی که مشکل دارند را در جریان معاینه مشخص می‌کند. قرائت و تفسیر نتایج اولتراسوند به وسیله یک متخصص رادیولوژی انجام می‌گیرد. رادیولوژیست یا متخصص رادیولوژی پزشکی است که در تفسیر تصاویر به دست آمده از اولتراسوند تخصص دارد. رادیولوژیست تفسیر مربوط به نتایج آزمایش را ثبت کرده و برای پزشکی که دستور انجام این آزمایش را داده است، ارسال می‌کند.
خطرات مربوط به اولتراسوند کدام است؟
تاکنون هیچ گونه خطرات و مضراتی برای فناوری اولتراسوند شناخته نشده است. ضمن آنکه با پیشرفت‌های زیادی که در زمینه این فناوری به دست آمده است، دستگاه‌های آن خیلی کوچک‌تر و قابل حمل شده و حتی در کنار بستر بیمار هم می‌توان از آن استفاده کرد.
معایب و محدودیت‌ها
یکی از معایب شناخته شده روش اولتراسوند آن است که نمی‌تواند اطلاعات چندانی در مورد ساختارهای داخلی از قبیل رباط صلیبی زانو حاصل کند. به این ترتیب اولتراسوند به عنوان یک ابزار تشخیصی مکمل شناخته می‌شود که باید همراه با روش‌های دیگری از جمله عکسبرداری اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی و آرتروسکوپی مورد استفاده قرار گیرد.
هزینه‌ها
اصولاً هزینه‌های عمل اولتراسوند توسط بیمه‌های درمانی پوشش داده می‌شود، اما درصدی از این هزینه که تحت تعهد بیمه قرار می‌گیرد ممکن است برای بیمه‌های مختلف، متفاوت باشد. بنابراین برای اطمینان بیشتر در مورد میزان تعهد بیمه خود، حتماً قبل از انجام این عمل از نماینده بیمه خود سئوال کنید. علاوه بر آن، هزینه‌های عمل سونوگرافی به عوامل دیگری از جمله هدف از انجام اولتراسوند اعم از اینکه به منظور تشخیص یک بیماری و یا برای درمان آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، بستگی خواهد داشت. متخصصان ما در زمان جلسه مشاوره اولیه، تمامی جزئیات مربوط به هزینه‌های اولتراسوند را برای شما شرح خواهند داد.
